Ouderen op tijd in beeld krijgen, met oog voor wat zij willen en kunnen. Dat zijn de pijlers van de aanpak Samen Sterk Duindorp. Organisaties Respect en Stichting Eykenburg ontwikkelden deze nieuwe manier van werken onder begeleiding van Reos.
Een beweging van zorg naar gezondheid. Vele betrokkenen, van beleidsmakers tot bestuurders en professionals, zijn er inmiddels van doordrongen dat een andere aanpak nodig is om in een vergrijzende samenleving toekomstbestendige zorg te blijven bieden. Maar de vraag is vaak: hoe doen we dat in de praktijk? Het project Samen Sterk Duindorp geeft hier handen en voeten aan in de wijk, door focus op preventie en positieve gezondheid.
In de Haagse wijk Duindorp groeit het aantal ouderen snel. Ook hebben ouderen in deze wijk vaker dan de gemiddelde Nederlander last van stress, eenzaamheid en overgewicht. Reden om juist hier de handen ineen te slaan om ouderen zo goed mogelijk te ondersteunen, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen. Iets dat in de eerste plaats vraagt om zelfregie en aandacht voor kwaliteit van leven, in plaats van om zorg.
Vroeg in beeld
Vanuit die visie is het wijkconcept Samen Sterk Duindorp afgelopen twee jaar onder begeleiding van Reos ontwikkeld, getest en geëvalueerd. Het moment dat ouderen hulp in de huishouding aanvragen, is bij deze aanpak de aanleiding voor een zogenaamd Positief Gezondheidsgeprek door de wijkverpleegkundige.
Reos-adviseur Monica van Papendrecht licht toe: “Wanneer mensen huishoudelijk hulp aanvragen, speelt er vaak al iets. Denk aan een partner die is weggevallen, of lichamelijke uitdagingen als gevolg van ouder worden. Vanaf dat moment is het goed om te kijken naar zelfredzaamheid in het eigen leven. Door dit gesprek over waar iemand werkelijk behoefte aan heeft in dit vroege stadium te voeren, kan voorkomen óf uitgesteld worden dat mensen zware zorg nodig hebben.”
Spin in het web
De wijkverpleegkundigen die vanuit de betrokken zorginstellingen één team vormen, kijken in dit gesprek breed naar gezondheid en welzijn met oog voor wat mensen nog wél kunnen. Óf wat ze weer kunnen leren, bijvoorbeeld met ondersteuning van technische hulpmiddelen. Ze vormen de spin in het web van betrokken professionals en mantelzorgers en kunnen ouderen doorverwijzen, bijvoorbeeld naar een buurthuis, dagbesteding of fysiotherapeut.
Een van deze wijkverpleegkundigen is Esra Askin. Tijdens een door Reos gefaciliteerde training over Positieve Gezondheid leerde zij meer over deze aanpak. “Ik had al een brede blik op gezondheid, maar ben me hier nu nog meer van bewust”, blikt zij terug. “Het spinnenweb met de verschillende levensgebieden vormt een fijn handvat voor gesprekken. Cliënten krijgen zo een handreiking voor inzicht in hun situatie en wat voor hen belangrijk is.”
Stap naar verandering
Irma de Jong, manager extramurale Zorg van Respect blikt positief terug op het ontwikkeltraject van het wijkconcept. Ze geeft aan dat het best uitdagend was om dit in tijden van personele krapte met elkaar te doen: “We moesten soms improviseren en roeien met de riemen die we hadden. Maar juist die omstandigheden maken dat nieuwe manieren van werken zo hard nodig zijn. Daarom vinden we het belangrijk hierin te investeren.” Want in plaats van dat de wal het schip keert, wil Irma de verandering graag vormgeven samen mét de ouderen en zorgprofessionals.
“Ik ben blij dat we hier met Samen Sterk Duindorp een mooie stap in hebben gezet. Want de manier waarop professionals gewend zijn om te zorgen én hoe ouderen en de maatschappij dit kennen, is onhoudbaar. Ouderen ondersteunen bij het bewust maken van wat ze zelf willen en kunnen, is de start van de verandering.” Nu het project is afgerond, onderzoekt Reos samen met de betrokkenen of en waar het mogelijk is deze aanpak op te schalen, en de succesfactoren in te zetten in de toekomst.
Een van deze wijkverpleegkundigen is Esra Askin. Tijdens een door Reos gefaciliteerde training over Positieve Gezondheid leerde zij meer over deze aanpak. “Ik had al een brede blik op gezondheid, maar ben me hier nu nog meer van bewust”, blikt zij terug. “Het spinnenweb met de verschillende levensgebieden vormt een fijn handvat voor gesprekken. Cliënten krijgen zo een handreiking voor inzicht in hun situatie en wat voor hen belangrijk is.”
