Huisartsen en verloskundigen zijn beide zeer nauw betrokken bij hun cliënten en patiënten. Hun zorg voor soms dezelfde vrouw, raakt elkaar echter nauwelijks. Een gemiste kans? Hierover ging het gesprek met Leidse huisartsen uit Leiden Noord. Reos adviseur en coördinator van het Achterstandsfonds Marieke van Schie nodigde verloskundigen uit bij een bijeenkomst van het Achterstandsfonds voor huisartsen om met elkaar te spreken over kwetsbare zwangere vrouwen.
Vanuit het Alrijne ziekenhuis Leiderdorp is een multidisciplinaire werkgroep bezig met het ontwikkelen van zorgpaden voor kwetsbare zwangere vrouwen. Denk daarbij aan de zorgpaden laaggeletterdheid, negatieve seksuele ervaringen en genitale verminking. Veel cliënten die binnen deze groepen vallen zijn bij de huisarts wel bekend maar blijven buiten beeld tijdens de zwangerschap. En dat is prima, zo was de eerste reactie.
Een nadere bespreking van enkele zorgpaden bracht de thematiek bijzonder dichtbij. Genitale verminking en negatieve ervaringen blijken tijdens een consult bij de aanwezige huisartsen zelden onderwerp van gesprek. De ervaring van verloskundigen Annemieke Huising en Annemarie van Wijck openden een onbekende wereld voor de aanwezige huisartsen.
Tijdens de bijeenkomst kwam het verhaal aan bod van een moeder die haar dochter wilde beschermen tegen besnijdenis. In Nederland is vrouwenbesnijdenis verboden maar door vrouwelijke familieleden wordt dit gebruik vaak nog zeer actief gedragen. Een bezoek aan het thuisland of een logeerpartij bij oma in Nederland zit er dan niet in. Dergelijke spanningen, ook binnen families, zullen niet snel vanzelf in spreekkamer van de huisarts belanden. De zorgpaden voor kwetsbare zwangere vrouwen bevatten informatie en handvatten voor zorgverleners om het gesprek met cliënten aan te gaan.
Ondanks het feit dat een vrouw niet snel over deze onderwerpen spreekt tijdens een consult bij de huisarts, is het wel relevant voor de huisarts om er van te weten. Verloskundigen leggen altijd een huisbezoek af bij hun cliënten. Doordat zij de cliënt in de thuissituatie zien, krijgen verloskundigen veel informatie over de situatie waarin de vrouw zich bevindt.
Conclusie van de huisartsen uit Leiden Noord is dat zij graag worden geïnformeerd door de verloskundige. Zowel over aanmelding van cliënten bij verloskundigenpraktijken als, indien van toepassing, over het zorgpad dat gevolgd wordt. Zo krijgt de huisarts de mogelijkheid om relevante informatie te delen met de betrokken verloskundig zorgverlener en kan hij of zij dit betrekken in het gesprek met de patiënt. Door goede informatie-uitwisseling zijn zowel huisarts als verloskundige beter in staat tot het verlenen van zorgvuldige zorg.
Het Achterstandsfonds is door de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) ontwikkeld om te voorkomen dat de beschikbaarheid van de huisartsenzorg in achterstandsgebieden in gevaar zou komen. Huisartsen die werkzaam zijn in achterstandsgebieden kunnen een beroep doen op dit fonds. Het beheer van het fonds in de regio Zuid-Holland Noord wordt uitgevoerd door Reos.