“Uit de cijfers blijkt dat we in Oudewater te maken hebben met een hoger dan gemiddelde vergrijzing”, vertelt Alide. “Ouderen langer thuis laten wonen is een van de speerpunten van het landelijk beleid, maar voor onze gemeente dus ook echt een urgent aandachtspunt.”

Meer dan 150 inwoners van 80 jaar en ouder thuis bezocht
“Vorig jaar heeft de gemeente zogenaamde preventieve huisbezoeken georganiseerd” vervolgt Alide. “Er zijn meer dan 150 mensen van 80 jaar en ouder bezocht. Dat gebeurde door ongeveer tien vrijwilligers, die daar speciaal voor zijn opgeleid. We hebben echt geluk dat we in Oudewater actieve mensen hebben die zoiets willen opzetten en zich daarvoor willen inzetten, want vanuit de gemeente is onze capaciteit daarvoor beperkt. Deze bezoeken hebben voor ons belangrijke informatie opgeleverd. Er was - naast de vragenlijst die werd gebruikt - ook echt ruimte voor gesprek. Wat het bijvoorbeeld heeft opgeleverd is het inzicht dat veel ouderen onbekend zijn met alle beschikbare regelingen. Ze weten vaak ook niet dat ze bij ons Stadsteam - in andere gemeenten ook bekend als het wijkteam of WMO-team - terecht kunnen voor vragen en ondersteuning. Een ander punt dat naar voren kwam is dat ouderen zich zorgen maken over de bereikbaarheid van het centrum. Heel praktisch: daar liggen veel keien en dat kan een probleem zijn als je slecht ter been bent. We gaan deze bezoeken voortaan ook eens in de twee jaar herhalen om goed voeling te houden met wat er leeft.”

Input van formele en informele organisaties
“Naast de input van de ouderen en de cijfers wilden we ook graag weten wat de formele en informele organisaties in onze gemeente zien als prioriteit en wat zij kunnen betekenen”, vertelt Alide. “Op 20 juni organiseerden we een avond om daarmee met elkaar aan de slag te gaan. We hebben adviseur Maaike Weering van Reos gevraagd ons hierbij te begeleiden. Want we nemen als gemeente wel het voortouw, maar vonden het ook belangrijk een partij te hebben die dat onafhankelijk en deskundig kan begeleiden. Maaike heeft het proces geleid en is tijdens de bijeenkomst de avondvoorzitter geweest, daarnaast heeft zij een deel van de presentatie op zich genomen en een toelichting gegeven op de landelijke trends en ontwikkelingen. We hebben de avond laten voorbereiden door een voorbereidingsgroep met professionals uit verschillende disciplines: een huisarts, tevens kaderarts oudergeneeskunde, de wijkverpleegkundige, een vertegenwoordiger van het verpleeghuis De Wulverhorst en iemand van het Stadsteam. Dat heeft erg goed gewerkt en via hen hebben we ook weer organisaties en vrijwilligers kunnen uitnodigen voor deze avond.” Maaike: "Het was mooi om te zien hoe betrokken alle deelenemers waren bij dit thema. Door tijdens de rondetafel-gesprekken te beginnen met het formuleren van de successen, was de sfeer erg positief."

Op de foto: Alide de Leeuw (foto door Isaac Jansen)

Verbinding tussen ‘zorg & ondersteuning’ en wonen blijkt belangrijk
Hoe kijkt Alide terug op deze avond? “De opkomst was heel mooi en de sfeer was prettig en constructief. Je merkt ook dat in Oudewater veel mensen elkaar kennen en - wat ik al eerder noemde - de inzet is groot. De opbrengst van de avond was inhoudelijk echt goed en we hebben ook geïnventariseerd wie een bijdrage wil en kan leveren aan het vervolg.”

En wat waren de concrete resultaten van deze avond? “We zijn nog bezig met de analyse van de resultaten, maar duidelijk is dat wonen met stip bovenaan staat”, antwoordt Alide. “Dat kwam ook uit de preventieve huisbezoeken aan de ouderen. Dus zijn bijvoorbeeld de juiste woonvormen beschikbaar op het moment dat ouderen die nodig hebben? Dit onderwerp is qua beleid tot nu toe nog een redelijk apart spoor naast ‘zorg en ondersteuning’, maar die twee sporen willen we nu gaan verbinden in de uitvoeringsagenda die we gaan maken.”

“Een ander punt dat duidelijk naar voren is gekomen is dat een welzijnsorganisatie wordt gemist”, vervolgt zij. “Er zijn veel vrijwilligers actief en dat wordt ook erg gewaardeerd, maar er is behoefte aan coördinatie om vraag en aanbod beter met elkaar te matchen. Andere onderwerpen waar we het over hebben gehad zijn bijvoorbeeld dagbesteding en andere activiteiten en vervoer. Bij dat laatste onderwerp gaat het met name over het informeren van ouderen over de mogelijkheden. Ook dat komt weer overeen met de input uit de gespreksronde met de ouderen.”

Hoe nu verder?
“Op basis van alle input - de cijfers, de gesprekken met de ouderen en de input van de betrokken organisaties - werken we nu aan een concept Uitvoeringsagenda”, licht Alide toe. “De gemeenteraad is daar ook erg in geïnteresseerd. De raad gaat ook zelf nog een avond organiseren, waarbij vooral het wonen centraal staat. Dat gaan we natuurlijk ook goed volgen. Onze uitdaging is dat er relatief weinig middelen en capaciteit beschikbaar zijn. Aan de ene kant moeten we dus goed prioriteiten stellen en ook dingen goed in de tijd plannen - niet alles kan tegelijk. Maaike: “door de opzet van de avond was helder dat dit onderwerp een ieder aan gaat en niet alleen de verantwoordelijkheid is van de gemeente. Komen tot een gemeenschappelijke agenda waarvoor zowel de informele als formele zorg en ondersteuning zich verantwoordelijk voelt. Daarom hebben we aan alle deelnemers gevraagd aan te geven aan welk onderdeel zij in de toekomst een bijdrage willen leveren.”

We zien ook grote kansen in een slimmere samenwerking. Er gaat nu bijvoorbeeld een pilot starten waarbij ouderen uit Oudewater die geen thuiszorg ontvangen, in de avonduren, ’s nachts en in het weekend kunnen overleggen of een beoordeling thuis kunnen vragen van een verpleegkundige van verpleeghuis De Wulverhorst. Die helpt bepalen of de huisartsenpost gebeld moet worden of pakt het probleem zelf aan. We hopen op deze manier dat ouderen op deze momenten geen drempel ervaren om zorg in te schakelen en de huisartsenpost niet onnodigbelast wordt met een zorgprobleem. Ik vind het mooi om te zien dat zulke ideeën ontstaan door met elkaar in gesprek te gaan.”