De pilot ‘Deprescribing’ in het kader van de VWS proeftuin Gezonde Zorg, Gezonde Regio is een voorbeeld van Triple Aim: hoge kwaliteit, betere gezondheid tegen lagere kosten. Hierin staan de wensen centraal van 70-plus patiënten die meer dan 7 medicijnen slikken. Apothekers en huisartsen bekijken samen of alle gebruikte geneesmiddelen en de dosering nog wel nuttig zijn voor de patiënt. Gemiddeld nam het medicatiegebruik met 1,5 geneesmiddel af. Goede ICT en goede zorginformatie in zowel het HIS als het AIS is een belangrijke randvoorwaarde voor het project. 

Apotheker Henk-Frans Kwint, van apotheek Stevenshof in Leiden werkt in dit project samen met huisartsenpraktijk Zaaijer, Zaaijer en Hensing:

Medicijngerelateerde klachten
‘Project Deprescribing is een wat innovatievere medicatiebeoordeling dan gewoonlijk. Zo speelt shared decision making een belangrijke rol. Apotheker en patiënt beslissen samen over eventuele medicatiewijzigingen om medicijngerelateerde klachten terug te dringen. Hierbij staat de kwaliteit van leven van de patiënt centraal. Een bepaalde klacht, zoals dikke enkels of duizeligheid, kan namelijk een bijwerking van een middel zijn, bijvoorbeeld een calciumantagonist. We zijn dan ook regelmatig gestopt met dit soort preventieve geneesmiddelen. Ook voor maagzuurremmers blijkt relatief vaak geen indicatie meer. Maar we kijken ook of de dosering van medicijnen verantwoord omlaag kan. Bij ouderen kan je namelijk soms minder strenge streefwaarden voor bloeddruk en diabetes aanhouden dan gemiddeld.’ 

Inzage in Medicom
‘Na het patiëntengesprek formuleer ik als apotheker aanbevelingen tot medicatieaanpassing. Ik zit daarvoor een halve dag per week in de huisartsenpraktijk. De huisarts heeft mij toegang gegeven tot Medicom, wat een nuttige aanvulling is op mijn EPD in Pharmacom. Een tijd geleden zorgden we al voor toestemming van patiënten voor inzage door huisarts en apotheker in beide systemen. Het voordeel van inzage in Medicom is dat ik kan nazoeken waarom een patiënt een bepaald geneesmiddel voorgeschreven heeft gekregen. Soms blijkt dan bijvoorbeeld dat een medisch specialist ooit een bloedverdunner heeft voorgeschreven vanwege een vermoeden van een TIA. Dat is vervolgens alleen nooit vastgesteld, terwijl de patiënt dat middel wel altijd is blijven slikken.’ 

Follow-up door POH
‘In deze pilot hebben wij veel tijd uitgetrokken voor de uitvoering van de aanbevelingen van de apotheker en voor de follow-up. Daar ontbreekt bij gewone medicatiebeoordelingen vaak de tijd voor. Dus checken of dikke enkels of duizeligheid inderdaad verdwijnen na medicatieaanpassing. In het begin deed ik de follow-up zelf, maar nu doet de POH ouderen dat, wat een enorm effectieve samenwerking blijkt.’

Consultatierol apothekers
‘Intensieve samenwerking tussen huisartsenpraktijk en apotheker én inzage in beide ICT-systemen zijn belangrijke voorwaarden voor het slagen van dit project. Ik verwacht trouwens dat de consultatierol van apothekers, zoals ook in deze pilot, in de toekomst steeds belangrijker gaat worden voor het apothekersvak. Komende tijd gaan we deze pilot hopelijk verder implementeren in andere samenwerkingsverbanden van de proeftuin Gezonde zorg, Gezonde regio. Vooral voor gezondheidscentra zie ik goede kansen. Huisartsen en apothekers werken daar immers al intensief samen en hebben de ICT op elkaar afgestemd.’