Positieve Gezondheid geeft zorgverleners de mogelijkheid om ‘het andere gesprek’ met inwoners en patiënten aan te gaan, vanuit een gelijkwaardige relatie. Ook de verbinding tussen zorg en welzijn geeft mogelijkheden om mensen vooruit te helpen. “Maar als je Positieve Gezondheid belangrijk vindt, moet je er ook iets mee doen”, klonk het tijdens de tweede bijeenkomst van het Leeratelier Positieve Gezondheid.
Circa 70 professionals uit zorg, welzijn, onderwijs en overheid namen 29 juni deel aan de online bijeenkomst. Deze werd georganiseerd door de Alliantie Positieve Gezondheid Zuid-Holland Noord en de Werkplaats Sociaal Domein Den Haag & Leiden. De opkomst was opnieuw een bevestiging van de interesse onder professionals en inwoners in het gedachtegoed van Positieve Gezondheid en de toepassing ervan in de praktijk.
Denken in mogelijkheden
Nancy Baghdadi, directeur van Welzijn Teylingen, nam de deelnemers als eerste mee in haar ontdekkingstocht. “In de loop van de jaren groeide bij mij het besef hoe belangrijk het is dat je als patiënt gehoord en gezien wordt. Dat een consult een gesprek is tussen twee experts: de arts op medisch gebied, de patiënt over zijn of haar eigen leven”, aldus Baghdadi in gesprek met Reos-adviseur en iPH-trainer Eva van Steenbergen. “Die gelijkwaardige relatie sprak me erg aan, net als de verbinding die we tussen zorg en welzijn kunnen maken. Al is het best lastig om daarin een weg te vinden. Dat was het voor mij en dat zie ik ook bij zorgverleners. Veel mensen willen wel iets met Positieve Gezondheid, maar tijdsdruk en onbekendheid spelen vaak een rol.”
Toch is het belangrijk om ‘het andere gesprek’ onder de aandacht te blijven brengen, vindt Baghdadi. “Hoe mooi zou het zijn als mensen, patiënten en cliënten kunnen reflecteren op waar ze staan in hun leven, bij wat voor hen betekenisvol is. Dat ze ervaren dat ze meer kunnen dan ze denken. Dat ze denken in mogelijkheden in plaats van in beperkingen. Ik hoop dat we daaraan kunnen bijdragen als professionals. Niet alleen door te praten over Positieve Gezondheid, maar ook door concrete verbindingen en acties. We mogen samen dromen, leren, doen en anderen enthousiast maken. Maar dan is er wel commitment van meer organisaties nodig. Als je Positieve Gezondheid belangrijk vindt, moet je er ook iets aan doen om het gedachtegoed te integreren in de organisatie.”
‘Mensen kunnen meer dan ze beseffen’
In korte presentaties geven drie sprekers vervolgens aan hoe zij Positieve Gezondheid toepassen in de praktijk. Zoals Wendy Nederend, mantelzorgconsulent en coördinator Welzijn op Recept bij De Driemaster in Kaag en Braassem. “Klachten van patiënten hebben niet altijd een medische oorzaak. Zaken als eenzaamheid, baanverlies of verlies van een partner kunnen er ook aan ten grondslag liggen. In mijn werk als welzijnscoach gebruik ik het spinnenweb als gespreksinstrument. Hiermee kunnen mensen sneller zelf formuleren waar hun behoeften liggen en welke stappen ze kunnen maken. Dit kan weer leiden tot het volgen van activiteiten. Het blijkt steeds dat mensen meer kunnen dan ze vaak beseffen.”
Vrijwilligerswerk via Welzijn op Recept
Bij Huisartsenzorg Jonkers & Otten wordt Positieve Gezondheid steeds vaker gebruikt, aldus huisarts Selma Jonkers. Ze geeft het voorbeeld van een 51-jarige patiënt met vage klachten en een voorgeschiedenis van overmatig alcoholgebruik. “Na bloedonderzoek, pijnstillers en het advies om minder te gaan drinken, merkte hij wel verbetering, maar hij miste ritme in zijn leven. Toen hebben we een Positief Gezondheidsgesprek met hem gevoerd. Hij gaf aan niet tevreden te zijn op de aspecten zingeving en meedoen. Via Welzijn op Recept ben ik nagegaan of hij vrijwilligerswerk kon doen, waarna hij bij de welzijnscoach op intakegesprek kon komen. De patiënt was heel blij dat hij serieus werd genomen en gaf achteraf aan in een andere flow te zijn gekomen.”
Jonkers ging ook in op het onlangs verschenen Handboek Positieve Gezondheid in de Huisartspraktijk. “Eigenlijk is het breder dan alleen huisartspraktijken. Het gaat er om hoe we elkaar vinden als professionals in zorg en welzijn. De GGD heeft een mooie sociale kaart van Leiden gemaakt waarop, rond de zes aspecten van Positieve Gezondheid, organisaties in zorg en welzijn staan vermeld. Heel mooi om te zien hoe we kunnen aansluiten op elkaar, ook in het Leeratelier.”
Gelijkwaardige relaties nastreven
Evelyn Kessels nam de deelnemers mee in het initiatief Samen Gezond Zoeterwoude. De gemeente stelde begin 2018 de nota ‘Zoeterwoude Gelukkig en Gezond’ vast, na overleg met vele organisaties en vrijwilligers. “Daar is een heel concrete uitvoeringsagenda uit gekomen, met afspraken hoe we verder gaan als sociaal en medisch domein”, vertelt Kessels. Er is in Zoeterwoude sindsdien veel enthousiasme ontstaan omtrent Positieve Gezondheid. Kessels: “We zitten in een stroming waarin van alles gebeurt, met veel positieve ontwikkelingen en berichten.” Als tip voor beleidsmedewerkers geeft Kessels mee om gelijkwaardige relaties na te streven. “Werk ‘community-up’, met experts in de gemeente, in maatschappelijke organisaties en onder de inwoners. Die weten als geen ander hoe ze willen leven in de gemeente.”
Handvatten voor beginners, gevorderden en beleid
De deelnemers gingen vervolgens uiteen in verschillende break-out groepen, waarin ze handvatten voor beginners, voor gevorderden en voor beleid kregen aangereikt door diverse ervaringsdeskundigen. In de groepen wisselden deelnemers uit hoe zij aan de slag zijn gegaan met Positieve Gezondheid, welke activiteiten zijn ontplooid en hoe je verbinding kunt maken tussen de eerste lijn, het sociaal domein en inwoners.
Alliantie Positieve Gezondheid op 1sociaaldomein.nl
Meld je aan bij de online groep Alliantie Positieve Gezondheid
In deze bijeenkomst van het Leeratelier bleek opnieuw hoeveel kennis en ervaring er is rond Positieve Gezondheid. “Er zijn ontzettend veel plannen en activiteiten in onze regio”, aldus Ellen van Steekelenburg, adviseur bij het Institute for Positive Health (iPH) en coördinator Positieve Gezondheid bij GGD Hollands Midden. Van Steekelenburg introduceerde de ‘community’ van de Alliantie Positieve Gezondheid op het online platform 1sociaaldomein.nl. “Vanuit het partnerschap tussen iPH en GGD Hollands Midden konden we als Alliantie aansluiten op het online platform van iPH. We willen graag een centraal punt voor onze regio creëren om kennis te delen, te volgen wat er speelt en vragen te stellen waar anderen een antwoord op kunnen geven. We verwelkomen jullie graag in de groep van de Alliantie, om samen verder te groeien in Positieve Gezondheid.”
De volgende bijeenkomst van het Leeratelier Positieve Gezondheid vindt plaats op donderdag 18 november van 15.00 tot 17.00 uur. Noteer deze datum alvast in uw agenda!
Alliantie Positieve Gezondheid
Rijncoepel, ROHWN, Marente, Welzijn Teylingen, GGD Hollands Midden, Zorg en Zekerheid en Reos vormen samen de Alliantie Positieve Gezondheid. Met elkaar willen zij dat Zuid-Holland Noord de meest Positief Gezonde regio wordt richting 2030.
Werkplaats Sociaal Domein Den Haag & Leiden
Via de Werkplaats worden partijen uit de lokale praktijk samengebracht in een Leeratelier. Het leren vindt plaats door kennis en ervaringen te delen met elkaar, te experimenteren in de praktijk, en daardoor nieuwe kennis en inzichten op te doen. Met het streven om de beroepspraktijk en de kwaliteit van leven van bewoners te verbeteren.
Lees hier het verslag van de eerste bijeenkomst van het Leeratelier Positieve Gezondheid, op 25 maart 2021.