Als een vrouw rouwt om haar overleden partner en zich steeds meer terugtrekt uit sociale activiteiten, moet een buurtbewoner dan wat doen? Hoe lang kan een zorgverlener afwachten? En als zij herstellende is van de gevolgen van een licht CVA? Hoe versterk je eigen regie van de cliënt? Aan de hand van de (fictieve) casus Corrie Schottenweg vertelden een breed palet aan zorgverleners en vrijwilligers over hun aanpak op de bijeenkomst Synergie op eigen regie in Zuid-Holland Noord.
Reos heeft voor de bijeenkomst Synergie op eigen regie op 23 juni zorgprofessionals van diverse pluimage uitgenodigd om met ieder vanuit hun dagelijkse praktijk te bespreken hoe zij aan ‘eigen regie’ werken. Ook patiënten- en vrijwilligersorganisaties waren aanwezig. Hoe denkt ieder over zelfmanagement? Welke visie is leidend? Wat lukt al goed? Waar loopt men - gezamenlijk – tegen aan? Op de bijeenkomst werden standpunten, werkwijzen en problemen uitgewisseld.
Synergie
Onder andere wijkverpleegkundigen, vrijwilligers, de gemeente en zorgprofessionals waar een patiënt naartoe kan zonder recept bespraken samen de casus van Corrie Schottenweg. Vragen als ‘Wie komt wanneer in actie?’ en ‘Waarom?’ passeerden de revue. Hoe respecteer je de eigen regie van een persoon? Wat doe je als een dochter tegen de huisarts zegt: ‘Ik maak mij zorgen om mijn moeder, maar ze mag niet weten dat ik u gebeld heb hoor!’? Of als je als vrijwilliger hoort dat iemand niet meer deelneemt aan sociale activiteiten. Is een luisterend oor genoeg? Er zijn vaak veel vrijwilligers en professionals bij één dezelfde persoon betrokken. Een meer eensgezinde aanpak van verschillende betrokkenen helpt bij het teruggeven van de eigen regie aan mensen. Patiënten/inwoners hebben immers baat bij goed afgestemde zorg als dat nodig is én passende ondersteuning om het zoveel als mogelijk is zelf te doen.
Eigen regie
Visies op eigen regie werden uitgelokt door te kiezen bij welke stelling men zich het meeste thuis voelde. De aanwezigen lichtten hun standpunt toe. Vaak waren hart en hoofd met elkaar in strijd: Ik geloof in A, maar de praktijk is B. Bijvoorbeeld: Stelling 1: ‘Verantwoordelijkheid zorgvragers groeit als professionals dingen bewust NIET meer doen of aanbieden’. Stelling 2: ‘Professionals reageren (te?) traag op de snelheid waarmee techniek eigen regie mogelijk maakt (e-health)’. Doordenkers zijn de uitspraken: “Patiënten gaan soms helemaal met je mee tijdens een consult, maar ze hebben er moeite mee om zelf even naar de winkel te gaan om te kijken naar goede voeding”, “Een ziek persoon die geen kracht meer heeft, kan wel regie hebben”, “Het milieu waar iemand in leeft speelt een rol bij eigen regie; een vrouw van vierentachtig kan niet goed meer zien en lopen maar regelt wel zelf dat zij luisterboeken krijgt”.
Rode draad
De deelnemers aan de bijeenkomst Synergie op eigen regie waren het er vrijwel allemaal over eens dat het teruggeven van de eigen regie aan mensen voordelen biedt voor de persoon zelf en het ook leuker werken is voor de zorgprofessional. Maar het is niet makkelijk. Het vraagt echt een andere houding. Soms zijn er financiële of administratieve drempels. Het invoeren van e-health vraagt veel doorzettingsvermogen.
Ook al hanteren veel zorgorganisatie de visie om ‘eigen regie’ te versterken, in de praktijk werken professionals soms nog te veel langs elkaar. Men weet onvoldoende wat de ander op dit vlak doet. Daardoor worden soms tegenstrijdige adviezen gegeven of is een aanpak niet goed op elkaar afgestemd. Door deze bijeenkomst zagen deelnemers hoe men meer van elkaars werkwijze gebruik kan maken zodat de zelfstandigheid van cliënten beter ondersteund wordt. 1 + 1 wordt dan 3! In de afsluiting werd dat inzicht het vaakst genoemd: “We kunnen meer aan elkaar hebben.” “Door er samen over te praten ontstaan praktische suggesties om het beter aan te pakken. Dat moeten we vaker doen”.
Aan de kennisdeling- en inspiratiebijeenkomst nam een grote verscheidenheid aan organisaties deel zowel op directeurs- en managementniveau als zorg- en welzijnsprofessionals als vrijwilligers. Vertegenwoordigers uit de volgende organisaties namen deel:
Geïntegreerd eerstelijns samenwerkingsverband, praktijk diëtistenpraktijk, praktijk fysiotherapeuten, huisartsenpraktijken, Stichting Radius Leiden, Transmuralis, Zorg en Zekerheid, Alrijne Ziekenhuis, Libertas, Activite, Zorgbelang Zuid-Holland, Stichting Omalief, Raad van Meedenkers Stichting Radius, GGD Hollands Midden, gemeente Leiden, Sleutelnet, Rivierduinen Leiden, relatiemanager huisartsen LUMC.
Vragen? Heeft u vragen over de bijeenkomst Synergie op eigen regie of over zelfmanagement? Of wilt u weten hoe Reos u kan helpen op het gebied van zelfmanagementondersteuning? Neem contact op met Eva van Steenbergen, John Hoenen, Ellen Binnema .
Lees ook het interview met Jeanne van Kleef, waarin zij vertelt hoe zij eigen regie vormgeeft en Diabetes Mellitus type 2 een plaats geeft in haar leven.