De drie inhoudelijk coördinatoren willen zichzelf net voorstellen, als de telefoon gaat. Het is een spoedje. Een vrouw kan nu terecht voor plaatsing van een spiraal, maar deze moet nog opgehaald worden bij de apotheek. Franayshah Martis excuseert zich, trekt haar jas aan en springt op de fiets. “Dit is dus wat we bedoelen met maatwerk”, lacht inhoudelijk coördinator Tessa Waterland.

Ze licht toe: “Het is heel belangrijk dat áls blijkt dat iemand in een kwetsbare positie behoefte heeft aan anticonceptie, we hen ook meteen kunnen helpen.” Want de reguliere weg - een afspraak bij de huisarts, een recept ophalen, spiraal of prikpil ophalen bij de apotheek en weer naar de huisarts om dit te laten plaatsen – kan zorgen dat mensen afhaken. “De eigen verantwoordelijkheid die we vragen van mensen in kwetsbare situaties is eigenlijk te groot.”

Kosten

Daarnaast kunnen de kosten van anticonceptie afschrikken. Tessa: “Er zijn voorbeelden van vrouwen die voor de keuze staan om te betalen voor boodschappen of voor anticonceptie. Mensen in een kwetsbare situatie, met problemen als armoede of verslaving, overleven nou eenmaal op de korte termijn.” Daarom kan anticonceptie vanuit het programma worden betaald, professionals kunnen hun cliënten hiervoor aanmelden.

Tessa werkte voorheen bij de reclassering, waar ze naar eigen zeggen meer ‘aan het eind van de keten’ zat. Ze kreeg te maken met een heftige casus, waarbij een overleden baby’tje werd aangetroffen in een vuilniszak op het balkon. “Er bleken allerlei instanties betrokken te zijn geweest bij dit gezin, met allemaal hun eigen taak. Van administratie tot praktische ondersteuning.  Maar niemand sprak over een eventuele kinderwens. Het is belangrijk om ook daarover te praten.”

Gelijkwaardig gesprek

De manier waarop dat gebeurt, is van groot belang, stelt coördinator Diana van Wijngaarden. “We maken iemands mogelijke kinderwens op een gelijkwaardige en niet veroordelende manier bespreekbaar. In een open gesprek maken we mensen bewust van hun kinderwens. Is de wens er überhaupt? Zo ja, welke stappen zijn nodig om een kindje een goede basis te bieden? Zo nee, of nu niet, wat is dan nodig om een onbedoelde zwangerschap te voorkomen? We gaan het gesprek aan op een manier die mensen zelf regie geeft, en waarbij ze de praktische ondersteuning krijgen die nodig is.”

Diana leerde het programma kennen tijdens haar werk voor Middin, een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking.  Ze volgde een training van Nu Niet Zwanger en droeg vervolgens het gedachtegoed weer uit binnen haar eigen organisatie, als zogenaamde aandachtsfunctionaris. “Ik merkte dat deze manier om het onderwerp te benaderen, vaak heel mooie gesprekken opleverde waar mensen niet in de weerstand gingen, maar zich gehoord en begrepen voelden.”

Olievlek

Het programma NNZ loopt vanaf 2020 bij GGD Haaglanden en is een belangrijk onderdeel binnen actieprogramma Haagse Kansrijke Start. De inhoudelijk coördinatoren verzorgen trainingen bij een breed scala aan organisaties, van verslavings- en gehandicaptenzorg tot huisartsen en organisaties uit het sociaal domein. Inmiddels zijn bij tientallen organisaties nu 121 aandachtsfuncionarissen actief, die door scholing en intervisie goed op de hoogte blijven.

Tessa: “Zo verspreidt de aanpak zich als een olievlek door de regio en beseffen steeds meer professionals dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is om dit onderwerp te bespreken.” Diana verklaart: “Preventie zorgt ervoor dat er uiteindelijk minder ondersteuning nodig is dan bij een onbedoelde zwangerschap. Er komen inmiddels aanvragen binnen vanuit heel verschillende hoeken, dus we zien dat die boodschap breed landt.”

Franayshah komt weer binnen. De spiraal is opgehaald en afgeleverd bij de arts die deze kan plaatsen. De inhoudelijk coördinatoren zijn blij dat het weer is gelukt. Tessa: “Door de goede samenwerking met alle betrokkenen, van hulpverleners tot artsen en apothekers, kunnen we dit maatwerk bieden. Nu Niet Zwanger is daarmee echt een aanpak die we sámen tot een succes maken.”

Meer informatie of een training? Neem contact op via nunietzwanger@ggdhaaglanden.nl.