Sleutelnet is elf jaar geleden door zorgverleners in deze regio opgericht om de digitale samenwerking te versterken. Die noodzaak ontstond om twee redenen: steeds meer processen verlopen digitaal en samenwerking in de regio - tussen verschillende disciplines - wordt steeds belangrijker. Om dat als zorgorganisaties niet onderling één op één te hoeven doen werd een centrale, niet-commerciële organisatie in het leven geroepen: Sleutelnet. Inmiddels werkt Sleutelnet samen met 38 participanten. De focus lag in eerste instantie op het digitaliseren van informatie-uitwisseling tussen zorgorganisaties, maar inmiddels is de digitale communicatie met de patiënt daar bijgekomen.
Beginnen vanuit de grootste behoefte
Jasper vertelt: “Toen ik ik ruim acht jaar geleden bij Sleutelnet kwam, trof ik een ambitieuze organisatie met een enorme lijst projecten aan. Er was veel voorwerk gedaan, maar in de uitvoering was dat niet te behappen. We zijn toen veel pragmatischer gaan kijken: waar ligt de grootste behoefte vanuit de zorgorganisaties en wat kunnen wij daarin betekenen? Dat bleek in eerste instantie de overdracht van het ziekenhuis naar de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) te zijn. Dat zijn wij toen gaan automatiseren met een bestaande oplossing. Zo zijn we elk jaar een of twee projecten gaan doen, waardoor inmiddels heel veel verschillende informatiestromen in de regio zijn gedigitaliseerd.”
“Regionale samenwerking vraagt meer werk, maar levert ook meer op”
Jasper geeft aan dat juist de regionale samenwerking een belangrijke succesfactor is: “De regio Zuid-Holland Noord is in dat opzicht een voorloper”, zegt Jasper. “Dat komt doordat we projecten doorgaans regiobreed aanvliegen. Dat is veel meer werk, vraagt écht meer commitment en organisatie. Maar uiteindelijk merk je dat de oplossing dan veel meer waarde heeft. Door deze werkwijze hebben we bijvoorbeeld de digitalisering van verwijzingen, overdrachten en veilige e-mail als eerste in Nederland voor de hele regio kunnen implementeren. En is het aantal zorgverleners dat mee gaat doen is echt hoog: bij het doorverwijzen deed bijvoorbeeld binnen een half jaar 98% van de huisartsen mee, omdat ze in één keer digitaal alle ziekenhuizen, laboratoria en geestelijke gezondheidszorg konden bereiken.”
Landelijk denken, regionaal doen
Hoe verhoudt deze regionale samenwerking zich nu tot landelijke ontwikkelingen? “Wij zeggen altijd: landelijk denken en regionaal doen”, zegt Jasper. “Wij kunnen - en willen - als regionale organisatie bijvoorbeeld geen standaarden ontwikkelen. Daarin volgen wij de landelijke ontwikkelingen. Maar het maken van bestuurlijke afspraken en de implementatie kun je veel beter regionaal doen. Dat gaat namelijk over samenwerken en dan zijn de persoonlijke relaties in de regio super belangrijk.” En hoe verhouden de activiteiten van Sleutelnet zich tot die van Reos, want beide organisaties houden zich bezig met samenwerking in de regio? “Je ziet dat we aanvullend aan elkaar zijn”, antwoordt Jasper: “Een mooi voorbeeld uit de praktijk is de ZorgApp ZHN die wij gezamenlijk hebben ontwikkeld en ingevoerd, waarbij de regionale projectleiding bij Sleutelnet en de projectleiding voor de eerste lijn bij Reos ligt.”
Ontwikkel voor de zorgprofessionals, hou je focus op hen
Hoe zorg je nu voor een succesvolle toepassing van e-health? “Laat ik eerst de definitie aanscherpen voor ik antwoord geef”, zegt Jasper. “Wij verstaan onder e-health de digitale communicatie tussen zorgverleners en zorggebruikers. Wij zijn ervan overtuigd dat de zorgprofessional de sleutel is voor het succes van e-health. Je kunt als bestuurder of innovatieteam iets moois bedenken, maar dat werkt alleen als de professional er mee aan de slag wil en kan. De professional verleidt de patient om mee te doen en niet andersom. Dat betekent aan de ene kant dat je moet zorgen dat e-health de professional echt iets oplevert: en op dit moment heeft die vooral behoefte aan het verlagen van de werkdruk. Als je teveel focust op de voordelen voor zorggebruikers - zoals gemak - dan krijg je de professionals niet direct mee. Maar als zij meer tijd krijgen voor de patiënt en de zorg kunnen verbeteren wel."
Een andere belangrijke voorwaarde is professionals te betrekken bij de keuze van de oplossing. Dat blijkt bijvoorbeeld uit ervaringen van Rijncoepel bij de invoering van een interactief zorgplatform en een multidisciplinair patiëntenportaal. Deze twee deelprojecten - onderdeel van het overkoepelende project Zelfzorg Ondersteund! - stagneerden en werden (mede op advies van Reos) geëvalueerd door Sleutelnet.
Jasper vertelt: "Uit deze evaluatie bleek onder andere dat professionals onvoldoende betrokken waren. De gekozen oplossing sloot niet aan op hun werkproces en dan werkt het niet. Het mooie vind ik dat deze organisatie graag deze ‘briljante mislukkingen’ wil delen, zodat de hele regio ervan kan leren.”
Waar gaat het met e-health naar toe?
Als we Jasper vragen naar de e-health-toepassing die hem het meeste inspireert, beginnen zijn ogen te twinkelen. “Ik moet dan meteen denken aan een voorbeeld uit het Alrijne Ziekenhuis. Bij hartpatiënten is een sensor in de longslagader geplaatst, waarmee de cardioloog hen op afstand kan volgen. Ik denk dat de achterliggende trend - namelijk dat je gezondheid continu wordt gemonitord en je een signaal krijgt voordat je gezondheid in gevaar komt - enorme impact gaat hebben op de gezondheidszorg. Door dit soort toepassingen kun je veel zorg en hersteltijd voor patiënten en kosten voor de zorg voorkomen.” Maar zorgt dat continu monitoren niet heel vaak voor een vals alarm en daarmee weer voor onnodige zorgkosten? “Net als bij alle innovaties zal dat in het begin zeker voorkomen”, antwoordt Jasper. “Maar ik ben er van overtuigd dat de voordelen vele malen groter zullen blijken dan de nadelen. En voor e-health in het algemeen geldt dat de toepassing exponentieel zal groeien, daar zullen we komende jaren een enorme versnelling in gaan zien."
Komende periode veel aandacht voor inzage patiëntendossier
Even terug naar het hier en nu: wat staat er komende periode op het programma bij Sleutelnet? “We zijn komende tijd veel bezig met het programma OPEN om huisartsen te ondersteunen bij het aan patienten inzage bieden in het patiëntendossier” vertelt Jasper. “Ook met dit onderwerp lopen we landelijk weer voorop. Een van de landelijke eisen was bijvoorbeeld het doen van een 0-meting, maar dat blijkt in de praktijk ondoenlijk te zijn om dat uit alle verschillende systemen te halen. Door onze ervaringen en feedback is deze eis nu vervallen.”
Wat zijn andere onderwerpen waar Sleutelnet zich komende tijd bezig gaat houden? “We zijn druk bezig met de implementatie van HASP 2.0, waarmee huisartsen en specialisten hun communicatiestromen drastisch verbeteren. Verder blijft medicatieveiligheid een groot punt van aandacht, waar we al jaren mee bezig zijn. Het is een ingewikkeld onderwerp, omdat het gaat om het koppelen van informatie uit veel verschillende bronnen en rond verschillende processen - voorschrijven, verstrekken, toedienen en daadwerkelijk gebruik. De komende tijd ligt onze focus op de inzet van een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) om de gegevens van de patiënt goed te borgen. En we verwachten aan de slag te gaan met uitwisseling van gegevens in de geboortezorg, waarbij we aansluiten op het landelijke actieprogramma BabyConnect.”
Meer weten?
Meer weten over de mogelijke regelingen en subsidies waar ook jouw praktijk gebruik van kan maken? Raadpleeg dan het overzicht van financiële regelingen en subsidies in deze special. Wil je meer informatie of heb je hulp nodig? De adviseurs van Reos helpen je graag verder op weg.