Regio: Haaglanden
Participatief Actieonderzoek (PAO) Gezond Samen Leven Leidschendam-Zuid
Financier:
Gemeente Leidschendam-Voorburg
Samenwerkingspartner:
Kerngroep Leidschendam-Zuid
Laatst bijgewerkt:
juli 2025
In Leidschendam-Zuid voelen mensen zich de laatste jaren minder gezond, zo blijkt uit cijfers van de gemeente Leidschendam-Voorburg. Samen met wijkpartners uit zorg en welzijn, de gemeente en bewoners wil Reos deze ontwikkeling ombuigen naar meer ervaren (positieve) gezondheid.
Uiteindelijk streven we naar een duurzame samenwerking tussen inwoners en de wijkpartners (inclusief gemeente Leidschendam-Voorburg) als het gaat om het versterken van gezondheid van de inwoners. Inwoners hebben hierbij zelf een actieve rol/bijdrage voor de buurt en ervaren zelf meer (positieve) gezondheid.
Wat is onze opdracht?
Reos is door gemeente Leidschendam-Voorburg gevraagd een participatief actieonderzoek naar Gezond Samen Leven op te zetten en te begeleiden. Participatief actieonderzoek is een leuke en leerzame manier om samen kennis op te doen en gaandeweg tot gezamenlijke (verbeter)acties te komen.
Omdat we elkaar nodig hebben, zitten we vanaf de start samen aan de tekentafel, om passende oplossingsrichtingen te creëren. Op ons advies zijn daarom ook buurtbewoners vanaf het begin onderdeel van de kerngroep, samen met wijkpartners.
Met deze kerngroep is een voorlopig actieonderzoeksontwerp gemaakt en komen we maandelijks samen om het actieonderzoek uit te voeren en te bespreken wat we tegenkomen en hoe we hiermee omgaan. Zo doen we continu kennis op en leren we van elkaars perspectief.
Wat levert het project op?
Sinds de start van de kerngroep komt er steeds meer een gezamenlijke aanpak op uitdagingen in Leidschendam-Zuid. Wijkpartners kennen elkaar beter, komen elkaar ook tegen in de kerngroep en horen vanuit diverse hoeken wat er speelt. Ook de bevindingen uit de interviews uit de verschillende buurten (Aanpak Buurtgesprekken) komen op tafel.
De kerngroep kan uitzoomen en kijken hoe we cocreatie kunnen stimuleren. Hieruit volgt per buurt een actieprogramma. Omdat ook wijkbewoners deel uitmaken van de kerngroep, worden de contacten tussen de wijkpartners en bewoners (inclusief wat er speelt per buurt) intensiever en komen duidelijker in beeld.
Tijdlijn
Welke stappen zijn er gezet?
Mei 2023
Start met vormgeven van een kerngroep met wijkpartners en bewoners onder leiding van Reos. Met de kerngroep zijn het voorlopige PAO-ontwerp gemaakt en vanaf september zijn de eerste interviews gestart. Steeds is gekeken bij welke activiteiten in de wijk kan worden aangesloten.
Q1 2024
Werkwijze ontwikkelen Aanpak Buurtgesprekken.
Q2 2024
Start Aanpak Buurtgesprekken. Zo’n 40 inwoners hebben meegewerkt aan een interview, als basis voor het starten van de buurtgesprekken.
Q3 2024
Analyse van de 40 interviews, naar verdeling per buurt (de Tol, de oude Bleijk, ’t Hert en de Zeeheldenwijk).
Q3 2024 - Q4 2024
- Start maken actieplan aan de hand van een buurtboom, een visuele weergave van interviewresultaten. Aan de hand hiervan bepalen we prioriteiten en de acties.
Per buurt zal een duo (1 of 2 gangmakers vanuit buurtbewoners en iemand vanuit de kerngroep) en Reos betrokken zijn bij de opstart en uitvoering van de actiefase. Deze is gestart tijdens de 4 buurtgesprekken die in november zijn georganiseerd.
Q1 2025 - Q2 2025
Continueren kerngroepoverleggen tot aan de zomer. En overdracht middels eindrapportage in de vorm van een publieksversie. Met gerealiseerde resultaten in het actieonderzoek en portretten van mensen die een bijdrage geleverd hebben en het bewonerscollectief verder blijven vormgeven.
Q1 2025
Concrete acties uit de buurtgesprekken waaraan bewoners zich hebben verbonden, worden op dit moment opgezet in de buurten.
Q2 2025
- Er is een groeidocument voor communicatie en bewonersbetrokkenheid in Leidschendam-Zuid ontwikkeld. Doelstelling van dit document is ervoor zorgen dat de kerngroep blijft voortbestaan met actieve bewoners en het starten van het bewonerscollectief Samen Zuid. Met daarin strategieën en aanpak gericht op hoe bewoners verleid worden om deel te nemen aan het collectief, wat voor hen de meerwaarde is en wat voor resultaten zij willen zien. In de kerngroep wordt dit document besproken en aangevuld.
- Daarnaast heeft op zaterdag 12 juli het zomerfeest plaatsgevonden. Tijdens het buurtfeest werd door bewoners van de kerngroep en de wethouder Philip van Veller de pledge Samen Zuid onthuld. Er was voor ieder wat te doen; elektrisch koken met tajines, wensboom voor de wijk, bubbelvoetbal, oud-Hollandse spelletjes, springkussen, kledingweggeeftafel en een kraam over het gedachtegoed Positieve Gezondheid. Ook aan de muziek werd gedacht: een draaiorgel trok door de wijk en op het terrein was een dj aanwezig. Daarnaast genoot jong en oud van een ijsje en wat fris aan de bar. Bekijk de video hieronder:
Wat zijn de vervolgstappen?
Q3 en Q4 2025
- In Q3 2025 staat de evaluatie van de kerngroep en de afronding van het traject gepland.
- In september volgt de oplevering van de publieksrapportage.
Projecten voor de wijk
